استفاده از مکمل ورزشی چه عوارضی می تواند داشته باشد؟
مصرف مکمل های بدنسازی به منظور بهبود عملکرد در تمرین ها، افزایش سطح انرژی و همچنین تامین کمبود مواد معدنی و ویتامین های مورد نیاز بدن، امری مفید و رایج است که توسط بسیاری از متخصصان بهداشت و درمان نیز تایید می گردد. تا زمانی که ورزشکاران در مصرف این مواد از دستورالعمل های موجود پیروی کنند، خطری متوجه بدن آن ها نخواهد بود. این در حالی است که مصرف دوز بالایی از یک مکمل ورزشی و یا استفاده از نمونه های تقلبی آن، عوارض و ضررهای جبران ناپذیری را برای بدن به همراه خواهد داشت. خطر اوردوز، آسیب های جدی به ارگان های بدن و یا حتی مرگ نیز برای مصرف بیش از حد برخی از مکمل های بدنسازی پیش بینی شده است. در این مقاله به بررسی خطرات و عوارض استفاده از مکمل های بدنسازی خواهیم پرداخت.
عوارض جانبی مصرف مولتی ویتامین ها
- مصرف بیش از حد و غیر اصولی ویتامین K می تواند اثر رقیق کننده های خون مانند کومادین (وارفارین) را کاهش دهد.
- مصرف بیش از حد و غیر اصولی ویتامین E می تواند عملکرد رقیق کننده های خون را مختل کرده و منجر به کبودی و خونریزی بینی و یا خونریزی های زیرپوستی شود.
- مصرف بیش از حد و غیر اصولی گیاه خار مریم می تواند تجزیه بسیاری از داروها، از جمله داروهای ضد افسردگی و قرص های جلوگیری از بارداری را تسریع کند و در نتیجه اثر بخشی آنها را کاهش دهد.
- ویتامین B6 (پیریدوکسین)، اگر به مدت یک سال یا بیشتر در دوزهای بالا استفاده شود، می تواند باعث آسیب شدید دستگاه عصبی شود. ویتامین B6 همچنین می تواند اثربخشی داروی ضد تشنج Dilantin (فنی توئین) و لوودوپا (که برای درمان بیماری پارکینسون استفاده می شود) را کاهش دهد.
- مصرف بیش از حد و غیر اصولی ویتامین A می تواند باعث ایجاد مسمومیت ویتامین A شود.
- مصرف بیش از حد و غیر اصولی مکمل های آهن و کلسیم می تواند اثر آنتی بیوتیک ها یعنی تتراسایکلین ها و فلوئوروکینولون ها را تا 40٪ کاهش دهد.
- مکمل ورزشی بر پایه سلنیوم، بور و آهن در صورت مصرف زیاد می توانند برای بدن سمی باشند.
عوارض جانبی مصرف کنسانتره های پودر پروتئین
بدن ما برای بازسازی و ترمیم عضلات خود به پروتئین زیادی نیاز دارد و به همین دلیل است که مصرف کنسانتره های پودر پروتئین در میان ورزشکاران بسیار رواج دارد. در واقع اولین وعده بسیاری از ورزشکاران پس از انجام تمرین های ورزشی، شیک های پروتئین هستند. با این حال بهتر است قبل از مصرف کنسانتره های پروتئینی از مواد سازنده آنها به خوبی آگاه شوید، چرا که ممکن است ترکیب این مواد در کنار هم خطرناک باشند. همچنین برخی از برندهای موجود در بازار فرمول هایی بر پایه شیر ارائه می کنند و این امر می تواند برای افرادی با حساسیت های لاکتوزی، مشکلات گوارشی ایجاد کند.
عوارض جانبی مصرف کراتین
مصرف دوزهای بالای 25 گرم کراتین برای دوره های کوتاه مدت (تا 14 روز) بی خطر است. همچنین مصرف دوز پایین تر (چهار الی پنج گرم) تا 18 ماه بی خطر محسوب می شود. مصرف بیش از حد مکمل کراتین می تواند سبب شود عضلات آب بیشتری را در خود نگه دارند و در نتیجه کل بدن دچار بی آبی شود. همچنین در زمان مصرف، وزن بدن شما افزایش پیدا می کند، اما این وزن در واقع آب محبوس شده در عضلات هستند نه بافت عضلانی که به دنبالش هستید. در صورت اوردوز در مصرف کراتین، سایر عوارض جانبی احتمالی به شرح زیر خواهند بود:
- حالت تهوع و درد معده
- اسهال
- گرفتگی عضلات
- افزایش وزن در اثر احتباس آب
همچنین توجه داشته باشید که ترکیب کراتین و کافئین می تواند سبب اختلال در فعالیت های طبیعی کلیه شود، علایم پارکینسون را تشدید کند و سبب بروز حالت شیدایی در افراد مبتلا به اختلال دوقطبی گردد.
مکمل های تقلبی و عوارض ناشی از مصرف آن ها
مکمل های بدنسازی یکی از محصولات بسیار محبوب در جهان هستند و ساخت آن ها، بخش پرسودی از صنایع غذایی و ورزشی محسوب می شود. بدیهی است که در چنین شرایطی، نمونه های بی کیفیت و تقلبی مکمل ها نیز با هدف سودجویی افراد، به بازار معرفی شوند. مصرف مکمل های ناخالص یا تقلبی به صورت منظم (حداقل پنج الی شش بار در هفته)، می تواند عوارض جانبی شدید و ماندگاری را بر روی بدن افراد به جای بگذارد. افزایش وزن غیر منتظره و اختلالات کبدی از جمله رایج ترین عوارض مصرف مکمل های بدنسازی تقلبی هستند. این عوارض در صورت مصرف هورمون های رشد و استروئیدهای تقلبی، می تواند به مراتب جدی تر باشند. برخی از مهم ترین عوارض جانبی مکمل های تقلبی عبارتند از:
- سکته مغزی
- نارسایی کلیه
- آسیب حاد کبدی
- آمبولی های ریوی
عوارض مکمل های بدنسازی برای بانوان
به طور کلی ریسک ابتلا عوارض مصرف غلط مکمل های بدنسازی و یا استفاده از محصولات تقلبی، برای بدن زنان و مردان یکسان است و عوارض با توجه به ساختار بدنی و ویژگی های افراد و همچنین محصول استفاده شده می توانند تغییر کنند. با این حال عوارض مصرف مکمل ورزشی در زنان بیشتر به شکل افزایش وزن، بی آبی شدید بدن و اختلال در عملکرد کلیه ها خود را نشان می دهد. همچنین شایان ذکر است که مصرف تستوسترون در زنان می تواند به شکل جدی و طولانی مدت بر سیستم باروری آن ها اثر گذار باشد.
